Concept là gì? Định nghĩa và ý nghĩa chi tiết

Trong cuộc sống hiện đại, thuật ngữ “concept” xuất hiện rất thường xuyên, đặc biệt trong các lĩnh vực sáng tạo như thời trang, thiết kế, nhiếp ảnh, nội thất hay tổ chức sự kiện. Vậy chính xác thì concept là gì? Từ này mang ý nghĩa như thế nào và đóng vai trò ra sao trong từng ngữ cảnh? Bài viết này sẽ giúp bạn làm rõ.

Concept là gì?

Theo từ điển, “concept” là một từ tiếng Anh, phiên âm là /ˈkɒn.sept/. Nghĩa gốc của nó là a principle or idea (một nguyên tắc hoặc ý tưởng). Khi dịch sang tiếng Việt, concept thường được hiểu là khái niệm, ý tưởng chủ đạo, hoặc nguyên tắc cốt lõi chi phối một vấn đề, dự án hay sự vật nào đó. Concept được phân loại là một danh từ.

Ví dụ để dễ hình dung hơn về việc sử dụng từ “concept”:

• Absolute concept: khái niệm tuyệt đối
• Basic concept: khái niệm cơ bản
• Concept formation: sự hình thành khái niệm
• Classical concept: quan niệm cổ điển

Hoặc trong câu:

• “Định nghĩa về concept (khái niệm) của cái đẹp rất khó.”
• “Tôi chưa có concept (ý tưởng) nào cho buổi biểu diễn đó cả.”

Hiểu đơn giản, concept là một ý tưởng trừu tượng ban đầu, nhưng nó đóng vai trò là nền tảng, kim chỉ nam để phát triển và định hình mọi yếu tố liên quan.

Concept trong các lĩnh vực phổ biến

Concept không chỉ là một từ vựng đơn thuần mà đã trở thành thuật ngữ chuyên ngành, mang ý nghĩa cụ thể trong nhiều lĩnh vực sáng tạo và kinh doanh.

Concept trong Thiết kế là gì?

Trong lĩnh vực thiết kế (bao gồm đồ họa, thời trang, nội thất, kiến trúc…), concept được hiểu là ý tưởng cốt lõi, là chủ đề chính mà người thiết kế muốn truyền tải. Nó là kim chỉ nam định hướng toàn bộ quá trình sáng tạo và thi công. Concept thiết kế bao gồm phong cách, màu sắc chủ đạo, chất liệu, bố cục, và thông điệp tổng thể.

Việc xác định concept rõ ràng giúp các sản phẩm thiết kế (như logo, bộ nhận diện thương hiệu, bao bì sản phẩm, ấn phẩm truyền thông…) có sự nhất quán, chuyên nghiệp, thể hiện rõ cá tính thương hiệu và tạo ấn tượng mạnh mẽ với đối tượng mục tiêu. Đây cũng là nền tảng để xây dựng bộ nhận diện thương hiệu hoàn chỉnh.

Concept trong Thời trang là gì?

Concept trong thời trang là chủ đề, phong cách chủ đạo của một bộ sưu tập, một show diễn, hoặc thậm chí là một buổi chụp hình thời trang. Nó quyết định gần như mọi yếu tố: từ màu sắc, chất liệu, phom dáng trang phục, phụ kiện đi kèm, đến cách trang điểm, làm tóc, âm nhạc, sân khấu và cách người mẫu trình diễn.

Một concept thời trang rõ ràng giúp tạo nên một câu chuyện mạch lạc, truyền tải được cảm hứng và thông điệp mà nhà thiết kế muốn gửi gắm. Ví dụ: concept lấy cảm hứng từ phong cách tối giản sẽ khác biệt hoàn toàn với concept mang hơi hướng cổ điển hoặc futuristic.

Concept Chụp ảnh là gì?

Chụp ảnh concept là việc thực hiện buổi chụp hình dựa trên một ý tưởng hay chủ đề cụ thể đã được xác định từ trước. Ý tưởng này định hướng cho việc lựa chọn địa điểm, bối cảnh, trang phục, đạo cụ, cách tạo dáng, ánh sáng, tông màu hậu kỳ, và cả biểu cảm, thần thái của người mẫu.

Concept chụp ảnh giúp bộ ảnh không chỉ là tập hợp những bức hình riêng lẻ mà tạo thành một series có sự kết nối, kể một câu chuyện hoặc thể hiện một phong cách nhất định. Concept chụp ảnh có thể rất đa dạng, từ những buổi chụp sinh nhật ý nghĩa, cho đến việc tìm hiểu chụp lookbook là gì để xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp. Các concept cụ thể có thể là concept chụp ảnh doanh nhân thể hiện sự uy tín, hay những buổi chụp ngoại cảnh lãng mạn tại các địa điểm đặc biệt như phim trường santorini park. Việc chọn concept phù hợp giúp buổi chụp hiệu quả và thành phẩm đạt được mục tiêu mong muốn.

Concept Nội thất là gì?

Trong thiết kế và trang trí nội thất, concept là ý tưởng xuyên suốt định hình phong cách, không gian sống hoặc làm việc. Nó bao gồm việc lựa chọn màu sắc chủ đạo cho tường, sàn, trần; phong cách đồ nội thất (hiện đại, cổ điển, vintage, tối giản…); chất liệu sử dụng; cách bố trí, sắp xếp các khu vực chức năng và đồ trang trí.

Concept nội thất không chỉ tạo nên vẻ đẹp thẩm mỹ mà còn phản ánh cá tính, sở thích, lối sống của chủ nhân, đồng thời đảm bảo tính công năng và sự hài hòa cho tổng thể không gian.

Concept trong lĩnh vực Tổ chức sự kiện

Trong tổ chức sự kiện, concept chính là chủ đề hay phong cách chính của chương trình. Đây là yếu tố cốt lõi chi phối mọi khâu từ lên kế hoạch, thiết kế, đến thực hiện sự kiện. Concept sự kiện quyết định từ màu sắc chủ đạo của backdrop, thiệp mời, trang trí, cho đến kịch bản chương trình, các tiết mục biểu diễn, âm nhạc, ánh sáng và thậm chí là yêu cầu về trang phục của người tham dự.

Một concept sự kiện độc đáo và rõ ràng giúp chương trình trở nên ấn tượng, có điểm nhấn, truyền tải đúng thông điệp đến khách mời và tạo nên trải nghiệm đáng nhớ.

Phân biệt Concept và Idea

Concept và Idea (ý tưởng) là hai thuật ngữ có liên quan nhưng không hoàn toàn giống nhau.

• Idea (ý tưởng) thường là những suy nghĩ, hình ảnh chợt nảy ra trong đầu một cá nhân về một vấn đề hay chủ đề nào đó. Nó mang tính cá nhân, ban đầu và có thể chưa được trau chuốt, chỉ là tia sáng lóe lên.
• Concept, ngược lại, là một ý tưởng đã được phát triển, nghiên cứu, chọn lọc và thống nhất từ nhiều ý tưởng khác nhau (hoặc từ một ý tưởng gốc nhưng được làm rõ và chi tiết hóa). Nó là một khung sườn có cấu trúc, định hướng cho việc triển khai cụ thể. Concept mang tính tập thể (kết quả thảo luận) và có khả năng thực thi cao hơn Idea ban đầu.

Có thể nói, Idea là nguyên liệu thô, còn Concept là bản thiết kế được tạo ra sau khi xử lý và chọn lọc từ nguyên liệu đó.

Quy trình tạo nên một Concept hoàn chỉnh

Để xây dựng một concept vững chắc và khả thi, đặc biệt là trong các dự án sáng tạo hoặc kinh doanh, thường cần trải qua một quy trình làm việc có cấu trúc. Dưới đây là các bước cơ bản:

Bước 1: Thu thập thông tin

Đây là bước nền tảng. Bạn cần tìm hiểu rõ về nhu cầu, mục tiêu của dự án hoặc yêu cầu từ khách hàng. Thu thập càng nhiều dữ liệu liên quan càng tốt, ví dụ như sở thích, phong cách tham khảo, thông tin về đối tượng mục tiêu, bối cảnh thực hiện… Lượng thông tin đầy đủ giúp việc định hình concept sau này chính xác hơn.

Bước 2: Phân tích thông tin đã thu thập

Sau khi có thông tin, tiến hành sàng lọc, phân loại và phân tích. Tìm ra những điểm mấu chốt, những yếu tố quan trọng có giá trị. Quá trình này giúp làm rõ vấn đề cần giải quyết, xác định các yếu tố giới hạn (ngân sách, thời gian…) và thường là lúc những ý tưởng sơ khai bắt đầu xuất hiện.

Bước 3: Xây dựng ý tưởng ban đầu (Ideation)

Dựa trên sự hiểu biết từ bước phân tích, bắt đầu giai đoạn sáng tạo. Đây là lúc “brainstorming” – mỗi cá nhân hoặc cả nhóm cùng đưa ra càng nhiều ý tưởng (ideas) càng tốt mà không vội đánh giá. Khuyến khích sự đa dạng và độc đáo.

Bước 4: Chọn lọc ý tưởng

Từ danh sách các ý tưởng đã có, tiến hành đánh giá dựa trên các tiêu chí đã đặt ra (phù hợp với mục tiêu, tính khả thi, ngân sách…). Chọn ra 2-3 ý tưởng tiềm năng và phát triển chúng sâu hơn một chút để có thể trình bày.

Bước 5: Thuyết trình Concept (Presentation)

Trình bày các ý tưởng concept đã chọn lọc cho người quyết định (khách hàng, lãnh đạo, team…). Diễn giải ý nghĩa, cách thức triển khai và lý do lựa chọn. Lắng nghe phản hồi, thảo luận để đi đến sự thống nhất.

Bước 6: Chốt Concept

Sau khi thảo luận và điều chỉnh (nếu cần), xác nhận concept cuối cùng đã được chấp thuận bởi tất cả các bên liên quan. Concept này sẽ trở thành bản kế hoạch chi tiết, là kim chỉ nam cho toàn bộ quá trình triển khai công việc tiếp theo.

Lời kết

Hiểu rõ concept là gì và vai trò của nó là điều cần thiết trong nhiều ngành nghề, đặc biệt là trong lĩnh vực sáng tạo. Việc xác định và thống nhất concept ngay từ đầu giống như việc vẽ ra một bản đồ chi tiết, giúp mọi người cùng đi đúng hướng và tạo ra sản phẩm cuối cùng có tính nhất quán, độc đáo và đạt hiệu quả cao.

Nguồn tham khảo: Thông tin tổng hợp